Летниот фестивал во Париз – ветување за поголем пристап до културата

17.10.2024 Oktomvri Cetvrtok

Националните споменици, училишта, паркови, градини, музеи, базени, плоштади и станици се трансформираат во места за уметнички израз, носејќи пријателски и празничен дух за да го раздвижат односот со публиката. Од своето основање, фестивалот е посветен на олеснување на пристапот до уметноста и културата за што поголем број луѓе. „Летниот фестивал во Париз“ оваа година се одржа во првата половина на јули, во малку скратен формат поради Олимписките игри, но на публиката ѝ понуди разновидна и привлечна програма со акцент на движењето и иновацијата во уметничката изведба. Овој фестивал уште еднаш покажа дека Париз останува светска престолнина на уметноста и културата, дури и кога е ограничен во својот формат.Столбот, срцето на фестивалот оваа година беше средното гимназиско училиште „Жак Декур“, лоцирано на авенијата „Труден“, во деветтиот париски арондисман, под базиликата „Сакр кер“ на Монмартр. Оваа зграда изградена од 1876 година, која е во фаза на реставрација, располага со седум двора, театар и капела. Локацијата е пронајдена од страна на Стефан Рикордел и Лоренс де Магалхаес, двојката што е на чело на „Парис во лето“ од 2017 година. Фестивалот порано се нарекувал и „Летен кварт во Парис“ и имал тешкотии да привлече публика баш поради недостигот од фиксна локација. Но сепак останува неизвесно дали и следната година ќе се одржи фестивалот на истата локација, поради реставрација на училиштето, која оваа година беше одличен избор и полн погодок.Популарен, баран, трансдисциплинарен и меѓународен – ова се клучните зборови што го дефинираат фестивалот, според Лоренс де Магалхаес и Стефан Рикордел. Нивното мото е дека фестивалот треба да биде достапен за сите, бидејќи многу настани од летната програма во Париз се бесплатни и потребно е само да се регистрирате за учество. Дури и цените на билетите за платените настани се меѓу најдостапните во културната понуда на градот. Ова придонесува публиката брзо да се собира, која станува сѐ полојална од година на година, но и повеќебројна и нова. За да можат да присуствуваат и туристи, директорите на фестивалот избраа и повеќе претстави без говор. Но, исто така, допираат и до публика што не посетува настани во текот на годината поради недостиг од време.– Летното време е идеално и луѓето се чувствуваат послободни и доаѓаат да откријат нешто ново. Тие можеби не се големи познавачи, но се љубопитни – објаснуваат организаторите на фестивалот.Овој пат се одлучив за една поинаква летна авантура, за фестивал во светска метропола, иако претходно вообичаено во лето ги следев фестивалите дома и во регионот, кои се сметаат за амбиентални и се одржуваат на отворено. Фестивалот во Париз го открив летото во 2019 година, за време на мојот двонеделен истражувачки престој. Тогаш имав можност да ја гледам претставата на Питер Брук, „Зошто?“, во преубавиот париски театар со црвени ѕидови „Буф де Нор“. Ова лето избрав неколку претстави, театарски и танцови, една неизбежна инсталација во главниот/првиот двор на училиштето и инсталацијата „Џез бокс“ на Сесил Лена.Во шармантниот театар на училиштето беше изведен театарскиот перформанс „Р.ОСА“, дело на италијанската режисерка Силвија Грибауди. Оваа претстава на париската публика ѝ е познатата од минатата зима кога беше изведена во театарот „Абес“ и уште оттогаш привлече огромно внимание. Како што е случај со секоја фаза од нејзиното патување, Клаудија Марсикано повторно го руши концептот на традиционалната уметност. Таа не е само танчарка туку и актерка. Силвија Грибауди ја убедила да се впушти во оваа уникатна авантура – шоу за една жена, во кое таа се изложува себеси. Иако не е гола, носи тиркизен костим за капење што ја открива нејзината претпоставена дебелина.

Претставата започнува со тоа што Клаудија го пее хитот на Доли Партон, „Џолин“, со одлична интерпретација. Потоа, таа се фрла во смешен монолог долг еден час, исполнет со ритам, хумор и потсмев. Изведувањето се одвива на англиски, италијански и на француски, каде што таа дава едноставни инструкции за движење на рацете, а потоа прелива од едната нога на другата, создавајќи бранови што го раздвижуваат театарот. Овие десет вежби зрачат со апсолутна слобода и експлозија од кодови, потврдувајќи дека не е потребно обликувано тело за танцување. Виртуозноста може да се изрази на различни начини, а Клаудија Марсикано несомнено ги поседува тие способности.Нејзиното движење на сцената, кога изгледа како прекрасно заглавена одалиска, е неодоливо; таа се лизга додека лежи на бината, создавајќи впечаток на леснотија и грациозност. Ова е величествено отфрлање на тиранијата на телото.Претставата, изведена од Клаудија Марсикано, се издвојува како хит, благодарение на свежиот пристап и хумористичниот елемент што ги руши традиционалните кодови на сценската изведба. Очигледно, ова дело успева да создаде уникатно искуство за публиката.„Куќата на неволјата“ на Патриша Аперги: Патриша Аперги, од своја страна, ја презеде главната сцена за да ја претстави својата најнова креација „Куќата на неволјата“. Грчката кореографка, која беше придружна уметница во „Куќата на танцот“ во Лион во Париз се врати со перформанс инспириран од уличните танци што ги набљудувала во Париз, Њујорк и во Атина. Седумте изведувачи на танцовата компанија „Еритс“ облечени во груби комбинации, започнуваат со соло-прошетка во роботско движење, кое постепено се забрзува. Оваа прва секвенца е многу ветувачка, но кореографката брзо се губи во своите намери и не успева да ги структурира во значајна приказна. Предолгата парада на луди костими ве тера да се насмевнете, но не успева да остави длабок впечаток. Сепак, некои моменти се поуспешни, како успешната изведувачка бројка. И покрај своите слабости, „Куќата на неволјата“ заведува со своите изведувачи, кои го поттикнуваат бунтовничкиот дух на Атина.

Грчката кореографка успева да ја долови анархистичката енергија на Атина, пренесувајќи ја на сцената на гимназиското училиште „Жак Декур“. Кореографијата, заедно со сценската поставка, создава специфична атмосфера, која ги рефлектира динамиката и комплексноста на нејзиниот град. Светот на Сесил Лена е како сон. Со интуитивно градење модели, оваа сценографка постепено создава приказни за да ги насели. Потоа, ги поканува гледачите да влезат во овие простори, каде што нема актери, и да се препуштат на магијата, восхитот и емоциите предизвикани од гласовите што ги раскажуваат приказните. Веќе добредојдена за време на изданието во 2022 година, таа се враќа во Париз летово за да претстави нова инсталација: „Џез бокс“. Ова дело нуди патување низ историјата на џезот во осум чина, илустрирајќи важни симболични движења на жанрот, како што се Њу Орлеанс, свинг, боп и хард-боп. Посетителите, стоејќи во својата „кутија“ и опремени со слушалки, започнуваат интимно музичко патување. Со секое ново парче музика се открива нов модел, кој води во нежен и моќен универзум. Со едноставност, Сесил Лена ги разбудува нашите пет сетила, ги преиспитува нашите перцепции и нè води кон откривање на нашата хуманост.Сценографија на Лук Џерам: Публиката излегува откако ќе се стемни и неизбежно е да помине низ првиот двор на гимназијата, каде што Лук Џерам го постави „Музејот на Месечината“ – џиновска месечина со дијаметар од седум метри, надуена со воздух и осветлена однатре. Можете да шетате по ходниците и да ѝ се восхитувате од различни агли или да размислувате додека седите на лежалка во градината. Неизбежно, излегуваме опсипани со поезија. Со поставувањето на гигантската месечина се создава космички амбиент што го комплетира магичниот амбиент на вечерните изведби во историскиот двор на гимназијата „Жак Декур“.